Kunstzinnige oriëntatie - leerlijn A


leerlijn kunstzinnige oriëntatie: algemeen

Toelichting en verantwoording

vulling leerlijn A Van toepassing voor: groep 1 en 2; groep 3 en 4; groep 5 en 6; groep 7 en 8;

Inhoud voor: groep 1 en 2

Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 1/2 worden vooral onderwerpen uit de directe en nabije omgeving van de kinderen onder de aandacht gebracht.

Inhoud voor: groep 3 en 4

Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 3/4 komen onder meer onderwerpen uit oriëntatie op jezelf en de wereld, taal en kunst aan de orde.

Inhoud voor: groep 5 en 6

Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 5/6 komen onder meer onderwerpen uit oriëntatie op jezelf en de wereld (meer specifiek: aardrijkskunde, geschiedenis), taal en kunst aan de orde.

Inhoud voor: groep 7 en 8

Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 7/8 kunnen vanuit alle vakken relaties gelegd worden met cultureel erfgoed.

objecten uit het verleden Van toepassing voor: groep 1 en 2; groep 3 en 4; groep 5 en 6; groep 7 en 8;

Voorwerpen, monumenten, gebouwen.

Inhoud voor: groep 1 en 2
  • (gebruiks)voorwerpen uit de eigen geschiedenis van kinderen (bijv. kleding, speelgoed, foto's)
  • gebouwen, monumenten en objecten uit het verleden in de wijk van de school (bijv. huizen, boerderijen, torens, bruggen, oude bomen)
Inhoud voor: groep 3 en 4

als groep 1/2 +

  • (gebruiks)voorwerpen van vroeger; van ouders en grootouders, huisraad
  • gebouwen, monumenten en objecten uit het verleden in de eigen woonplaats (bijv. kerken, molens, winkels, schepen, spinnewiel)
  • ambachten (bijv. wolspinnen, handwerken en ijzersmeden)
  • oude schilderijen en beelden
Inhoud voor: groep 5 en 6

als groep 3/4 +

  • oude kunst en (gebruiks)voorwerpen uit het dagelijks leven met kenmerken, eigenschappen en gebruik (bijv. antieke meubels, gereedschappen, munten en postzegels)
  • gebouwen, monumenten en objecten in de omgeving die naar het verleden verwijzen (bijv. straatnaambordjes, uithangborden, gevelstenen, namen van huizen, wapenschilden)
  • het dagelijkse leven in oude schilderijen en beelden
  • oude kaarten, afbeeldingen en foto's van vroeger
  • verschillende historische bronnen (bijv. objecten, literatuur en afbeeldingen)
  • verschillen en overeenkomsten tussen heden en verleden (wat nemen we mee, wat niet?)
Inhoud voor: groep 7 en 8

als groep 5/6 +

  • oude (kunst- en gebruiks)voorwerpen in historische context
    (bijv. oude atlassen, historische kaarten, plattegronden, klokken, zonnewijzers, oude schilderijen en beelden)
  • karakter van steden en dorpen:
    • monumenten en andere oude gebouwen
      (bijv. pakhuizen, fabrieken, stadspoorten, kerken en boerderijen)
    • gedenktekens, standbeelden, geveltekens, straatmeubilair, straatnamen
    • havens, grachten, kanalen, oude schepen
  • karakter van landschappen:
    • stuwwallen, duinen, terpen, dijken, polders, gemalen, molens, wegen, rivieren, kanalen, bossen
  • werelderfgoedlijst
  • archieven en musea (verzamelen, bewaren, exposeren)
  • gebondenheid van objecten aan een bepaalde tijd, plaats en situatie

rituelen en gebruiken Van toepassing voor: groep 1 en 2; groep 3 en 4; groep 5 en 6; groep 7 en 8;

Inhoud voor: groep 1 en 2
  • oude rijmpjes, (aftel)versjes, (speel)liedjes en spelletjes (met oude voorwerpen als een hoepel, tol)
  • feesten
Inhoud voor: groep 3 en 4

als groep 1/2 +

  • gewoonten en gebruiken (bijv. bij feesten)
  • eetcultuur (bijv. bij speciale gelegenheden, zoals geboorte, verjaardag)
  • omgangsvormen (bijv. groeten, voorstellen)
Inhoud voor: groep 5 en 6

als groep 3/4 +

  • gewoonten en gebruiken (bijv. bij feesten, familiegebeurtenissen)
  • eetcultuur (bijv. dagelijkse maaltijden in verschillende culturen, traditionele gerechten)
  • waarden en normen (van jezelf, de groep en omgeving, iedereen)
  • omgangsvormen vroeger en nu
Inhoud voor: groep 7 en 8

als groep 5/6 +

  • doorgeven van en veranderingen in gebruiken, gewoonten en rituelen (bijv. binnen gezin, religie, samenleving)
  • gebruiken, gewoonten en rituelen in verschillende tijdsperiodes en in verschillende culturen
  • waarden en normen (van jezelf, de groep en omgeving, maatschappij, iedereen)

verhalen Van toepassing voor: groep 1 en 2; groep 3 en 4; groep 5 en 6; groep 7 en 8;

Inhoud voor: groep 1 en 2
  • sprookjes
  • verhalen van vroeger van de leraar, ouders en grootouders bij voorwerpen en monumenten
Inhoud voor: groep 3 en 4

als groep 1/2 +

  • prenten- en verhalenboeken over vroeger
  • verhalen van kinderen bij oude voorwerpen en monumenten
  • verhalen bij voorwerpen en monumenten, gebruiken, gebeurtenissen van vroeger (bijv. van een winkelier, architect, schipper, machinist, boer)
Inhoud voor: groep 5 en 6

als groep 3/4 +

  • jeugdliteratuur (historische verhalen, mythen en sagen, verhalen uit verschillende culturen)
  • informatieve teksten over het verleden
  • spreekwoorden en gezegden
  • verhalen van kinderen bij voorwerpen en monumenten aan de hand van gerichte vragen
  • verhalen bij voorwerpen, gebruiken, gebeurtenissen van vroeger (bijv. van: buurtbewoners, migranten, museummedewerkers)
Inhoud voor: groep 7 en 8

als groep 5/6 +

  • herkomst van spreekwoorden en teksten van oude liedjes
  • verhalen bij voorwerpen en monumenten aan de hand van zelfstandig bronnenonderzoek
  • verhalen bij voorwerpen, gebruiken, gebeurtenissen van vroeger (bijv. van een archivaris, archeoloog, (landschaps)architect, oudheidkundige)
  • filosofisch gedachtegoed uit verschillende beschavingen (Grieks, Romeins, Byzantijns)

kunstzinnige disciplines Van toepassing voor: groep 1 en 2; groep 3 en 4; groep 5 en 6; groep 7 en 8;

Inhoud voor: groep 1 en 2
  • beeldcultuur van kinderen (bijv. kleding, speelgoed, kindertelevisie)
  • prentenboekillustratie
  • kunstwerken in de klas (bijv. tekeningen, schilderijen, beelden)
  • (traditionele) kinderliedjes, dans en toneel
  • poppenspel
  • betekenis geven: associaties van kinderen bij beelden, muziek en geluiden, spel en beweging en gebruiksvoorwerpen
Inhoud voor: groep 3 en 4

als groep 1/2 +

  • beeldcultuur van kinderen (bijv. tassen, strips, computerspelletjes)
  • fotografie, keramiek, schilderijen en beelden in de directe omgeving
  • poppentheater, danstheater
  • kunstenaars en ambachtslieden uit verschillende disciplines (bijv. zilversmeden, dichters, muzikanten, schilders, beeldhouwers, architecten)
Inhoud voor: groep 5 en 6

als groep 3/4 +

  • beeld- en muziekcultuur van kinderen (bijv. internet, merk- en sportkleding, mode, tophits)
  • grafiek, modevormgeving, decors en theaterkostuums
  • architectuur, omgevingsvormgeving (bijv. straatmeubilair, etalagevormgeving)
  • autonome en toegepaste kunst
  • relaties tussen vormgeving, functie en de beoogde doelgroep
  • stijlkenmerken (bijv. een zelfde onderwerp van figuratief tot abstract (portret, dier, bloem))
  • kunstwerken voor een speciaal gebouw of omgeving
  • choreograaf, componist, ontwerper van mode, sieraden, decor of theaterkostuums, architect:
    • verschillen in werkomgeving en werkwijze
    • inspiratiebronnen en creatieve processen
    • kunstenaar als beroep in heden en verleden
    • tentoonstellen en (ver)kopen van kunst
Inhoud voor: groep 7 en 8

als groep 5/6 +

  • beeld- en muziekcultuur van kinderen (bijv. tijdschriften, reclame, computeranimaties, kunstfilmpjes, muziekstijlen)
  • computer- en videokunst, videoclips, film en theatervormgeving
  • architectuur/omgevingsvormgeving (bijv. interieur, exterieur van huizen en gebouwen)
  • duiding van een kunstwerk vanuit verschillende perspectieven:
    • van het kind (de beschouwer)
    • van de kunstenaar (de maker)
  • de betekenis van een kunstwerk of gebruiksvoorwerp in relatie tot de tijd en de (sub)cultuur waarin het is ontstaan
  • toepassing van technologie in muziek, theater, beeldende kunst en gebruiksvoorwerpen
  • computer- of videokunstenaar, ontwerper van meubels en interieurs, reclame, theater:
    • verschillen in werkomgeving en werkwijze
    • inspiratiebronnen en creatieve processen
    • kunstenaar als beroep in verschillende culturen
    • persoonlijke- en marktwaarde van kunstwerken